Trên ban thờ luôn có chén nước nhưng tại sao lại là nước lã, nếu dùng nước khác thì sao?
Trong những cúng phẩm dâng lên ban thờ không thể thiếu được những chén nước. Từ ban thờ Phật tới gia tiên thần linh, điều không thể thiếu là nước. Ý nghĩa của nước là gì và nên dùng nước nào đúng nhất?
Ý nghĩa của nước trên ban thờ
Trong đời sống, thiếu nước tức là sự sống ngừng lại. Nước là biểu tượng của nguồn sống, con người có thể nhịn ăn vài ngày nhưng nhịn nước là chết. Trong phong thủy, nước thể hiện cho tài lộc, may mắn. Nước đối với gia tiên còn là đồ ăn nước uống, thể hiện trần sao âm vậy. Nước đối với phong thủy thần linh là tài lộc. Chính vì thế trong lễ cúng luôn có nước.
Tại sao lại dùng nước lã?
Đối với ban thờ Phật, nước thể hiện tâm thanh khiết, để Phật tử soi mình vào đó mà học hỏi tu tập giác ngộ. Nước ở đây không phải để uống mà để soi mình. Do đó nước đặt trên ban thờ Phật thì quan trọng là nước sạch thanh khiết không màu không mùi. Thế nên nước lã hay nước đóng chai, nước đun sôi đều được.
Ở ban thờ gia tiên, bà cô ông mãnh, thần linh thì nước chủ yếu đại diện cho việc trần sao âm vậy, tức nước là đồ dùng để uống. Nếu dùng nước trắng thì người xưa thường dùng nước lã. Đó là vì quan niệm dân gian cho rằng mà uống nước lã. Do vậy nước thờ thường được hứng trực tiếp từ bể nước mưa hoặc nguồn nước máy chưa đun sôi. Điều này không phải là bất kính mà là phù hợp với quan niệm ma uống nước lã. Ngoài ra một số gia đình se đặt thêm nước trà, nước ngọt, nước suối… dành cho những người thân đặc biệt khi còn sống thích trà, nước ngọt…
Đặt nước trên ban thờ thế nào cho đúng?
Nước thờ thường được cho vào bộ kỷ 3 hoặc 5 chén, hoặc dùng cốc đặt nước và có thể bày thêm chai nước suối, lon nước ngọt. Bộ kỷ 3 ly nước thể hiện tấm lòng thành tâm của người âm dâng lên cho thần linh, tổ tiên. Theo thứ tự 3 ly là gia tiên cùng bà cô ông mãnh ở hai bên, ly giữa dâng thần. 3 ly nước cũng liên quan tới những con số 3 trong dân gian như tang cha mẹ 3 năm, 3 đời…Còn bộ kỷ có 5 ly nước thì đại diện tổ tiên, bà cô ông mãnh được đặt hai bên, 3 ly ở giữa là sự thành tâm của gia chủ đối với các vị thần linh. 5 ly cũng biểu trưng cho ngũ hành “Kim – Mộc – Thuỷ – Hoả – Thổ”, con số 5 trong thờ cúng cũng vì vậy mà thêm phần ý nghĩa. Trong thờ cúng, 5 ngũ cúng được thể hiện qua “Hương – Đăng – Trà – Hoa – Quả”. Với ban thờ Phật số 3 tượng trưng cho tam bảo Phật- Pháp – Tăng.
Thế nên việc đặt, 1, 3, hay 5 chén tùy thuộc vào diện tích ban thờ. Còn khi cúng ban thờ Phật thì không quan trọng số ly nhưng thường sẽ là 3 chén đại diện cho tam bảo hoặc 1 cốc và dùng cốc thủy tinh để thể hiện sự tinh khiết, chay tịnh.
Ở các ban thờ thần linh như thần tài thổ địa thì nước còn là nguồn thu hút tài lộc nên ngoài bộ kỷ nước uống thì còn có thể đặt thêm 1 cốc nước hoặc 1 bát nước thả hoa để thu hút tài lộc, mang thế nước vào phong thủy thờ cúng.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm